Jeden kompozyt - jeden kolor dla wszystkich?

Życzenie wielu stomatologów dotyczące zredukowanej palety kolorów zostało już kilkakrotnie spełnione. Firma Tokuyama Dental poszła o krok dalej, wprowadzając na rynek OMNICHROMA, kompozyt, którego kolor automatycznie dostosowuje się do otaczających go tkanek zęba. Zastosowanie w codziennej praktyce jest demonstrowane na podstawie 3 opisów przypadków.

Bezpośrednie estetyczne odbudowy w odcinku przednim z zastosowaniem kompozytu stały się w ostatnich dziesięcioleciach powszechnie przyjętym standardem [1,2,10,16,17]. Biorąc pod uwagę kilka istotnych wskazówek dotyczących preparacji, takich jak zaokrąglenie brzegów preparacji [15] oraz wystarczającą technikę adhezyjną [5], estetyczne, funkcjonalne i trwałe minimalnie inwazyjne uzupełnienia mogą być często porównywane z uzupełnieniami licówkami [3,6,8].

Asortyment materiałów kompozytowych jest niewyobrażalnie duży. Systemy szybko zastępują się wzajemnie lub tylko zmieniają swoje nazwy. Istnieje jednak jeden aktualny trend: upraszczanie gamy kolorów, co skutkuje łatwiejszym magazynowaniem, a także wyraźną oszczędnością kosztów w postaci zmniejszenia ilości wyrzucanych przeterminowanych materiałów z powodu braku wskazań do użycia. Przykłady takie jak Enamel Plus HRi (Micerium), Amaris (VOCO), Ceram.X (Dentsply) czy obecnie Filtek Universal (3M) pokazują, że branża stomatologiczna chce zaspokoić zapotrzebowanie użytkowników na zredukowaną, ale wciąż wystarczającą gamę odcieni. Liczne opublikowane opisy przypadków [4,7,9,11-14] dowodzą, że to działa.

Ale zamiast zredukowanej palety barw, tylko jeden kolor? Tokuyama podjęła to wyzwanie na początku roku, wprowadzając na rynek innowacyjny kompozyt estetyczny, który w wyniku sporu o znak towarowy na IDS 2019 otrzymał tymczasowo nazwę przejściową "Colour through Light", a obecnie jest ponownie dostępny pod oryginalną nazwą OMNICHROMA. Gama kolorystyczna składa się tylko z jednej strzykawki rotacyjnej (lub opakowania kompiul), a do pokrycia przebarwionych struktur lub niepożądanej przezierności jamy ustnej oferowany jest również "bloker" - to wszystko. W pierwszych własnych testach w ubytkach w plastikowych zębach kolornika Vita materiał znika optycznie w imponujący sposób we wszystkich próbkach odcieni od B1 do C4. To zachęciło nas do wypróbowania materiału również in vivo. Wprawdzie w poniższych opisach przypadku brakuje jeszcze skrajnie ciemnych kolorów podstawowych, ale zastosowanie tego rozwiązania jest jeszcze w toku, gdy tylko pojawią się odpowiednie przypadki ze wskazaniem w takim kolorze.

Przypadek pacjenta 1

Zamknięcie szczeliny u 37-letniej pacjentki

Po zakończonym leczeniu ortodontycznym 37-letnia pacjentka wyraziła chęć zamknięcia pozostałej luki między zębami 12 i 11 (ryc. 1 i 2). Po dyskretnym oszlifowaniu powierzchni adhezyjnej tarczą Soflex (3M) wykonano licowanie za pomocą pionowo wprowadzonej formówki częściowej przymocowanej do sąsiedniego zęba za pomocą klipsa (VOCO) (Ryc. 3) [6,7,9]. Kredowy wzór wytrawiania na zębie 11 pokazuje sytuację po kondycjonowaniu kwasem fosforowym. Po odbudowaniu zęba 11 w przybliżeniu przy użyciu OMNICHROMA (Tokuyama Dental) ząb 12 został zamknięty w celu odbudowy mezjalnej (ryc. 4).

Rycina 5 pokazuje kondycjonowanie kwasem fosforowym zęba 12, ryc. 6 i 7 gotowe zamknięcie szczeliny przy użyciu OMNICHROMA . Nie użyto tu "blokera". Rezultat jest przekonujący jak na prostotę materiału, który zdecydowanie może konkurować z koncepcjami warstwowymi.

Przypadek pacjenta 2

Zaburzenia formowania szkliwa na zębie 13 u 18-letniego pacjenta

Rycina 8 ilustruje sytuację wyjściową z zaburzeniem formowania szkliwa na zębie 13 po wcześniejszym urazie zęba mlecznego w dzieciństwie u pacjenta, który ma obecnie 18 lat. Silnie brązowe, przebarwione obszary zostały starannie usunięte przy użyciu sferycznego diamentu z czerwonym nasypem; częściowe obszary biało-nieprzezroczystych przebarwień pozostawiono jako kompromis estetyczny w porozumieniu z pacjentem w celu ochrony struktury zęba (Ryc. 9). Cienka warstwa nieprzezroczystego "blockera" została nałożona w głębi ubytku, aby zamaskować pozostałe nieprzezroczyste obszary.

Rycina 10 przedstawia odbudowę przy użyciu OMNICHROMA: pomimo pozostawienia obszarów "białych, nieprzezroczystych materiał dobrze zamaskował ubytek szkliwa i przywrócił pacjentowi odwagę do śmiechu. Rysunek 11 przedstawia tę samą sytuację podczas wizyty kontrolnej po roku. Niestety, motywacja do higieny jamy ustnej wyraźnie zmalała: W lustrzanym odbiciu widać jednak, że na uzupełnieniu kompozytowym znajduje się mniej wysp płytki nazębnej niż na sąsiednich strukturach zęba.

Przypadek pacjenta 3

Erupcja brzegu siecznego na zębie 13 u 17-letniego pacjenta.

17-letni pacjent zgłosił się z matką z prośbą o wykonanie odbudowy dystalno-siecznej zęba 12 i naprawę odprysku siecznego na zębie 13 (Ryc. 12). W wywiadzie nie stwierdzono żadnej przyczyny wykruszenia siecznego na zębie 13. Oba zęby zostały odbudowane nowym kompozytem OMNICHROMA w jednym dostępnym odcieniu. Tutaj również zrezygnowano z "blokera". Rycina 13 przedstawia odbudowę z bardzo dobrą adaptacją kolorystyczną odbudowy brzegu i ubytku siecznego.

Wniosek

Prostota materiału jest imponująca i przekonująca. Oczywiście przedwczesne jest twierdzenie, że wszystkie wskazania do bezpośredniej odbudowy zębów przednich mogą być pokryte tym jednym odcieniem; do tego potrzebna jest znacznie większa liczba odpowiednich przypadków pacjentów - zwłaszcza w przypadku odcieni, które nie są powszechnie stosowane w odbudowie. Po dopasowaniu materiału do zęba początkowo obawiamy się jego utwardzenia, gdyż wydaje się on biało-nieprzezroczysty. W myślach planujecie już Państwo kolejne 15 minut na usunięcie niedopasowanego kolorystycznie uzupełnienia i wykonanie nowego uzupełnienia z "właściwym" kompozytem estetycznym w odcinku przednim. Po polimeryzacji następuje "efekt aha": Materiał wypełniający OMNICHROMA nagle przestaje być widoczny na lub w zębie. Ekscytująca historia, która rozpala wyobraźnię dla wielu wskazań terapeutycznych.

Ze względu na niewielki nakład materiałowy zakup jedynie 2 niezbędnych strzykawek (materiał wypełniający i bloker) do nowego systemu kompozytowego powoduje zaskakująco niskie nakłady finansowe, a tym samym znacznie zmniejsza ryzyko nietrafionej inwestycji. Dlatego moja rada byłaby taka, aby ewentualnie wypróbować nowy materiał równolegle i jako uzupełnienie istniejącego, sprawdzonego systemu wielokolorowego. Moim zdaniem, szczególnie wypełnienia szyjek zębowych stanowią idealny poligon doświadczalny. Odwaga do wypróbowania innych wskazań i większych uzupełnień przyjdzie wtedy prawdopodobnie automatycznie.

Autor:

prof. dr Claus-Peter Ernst
Profesor, Poliklinika Stomatologii Zachowawczej, Medycyna Uniwersytecka Uniwersytetu Johannesa Gutenberga w Moguncji

Klinika stomatologiczna medi+
Haifa-Allee 20
55128 Mainz

Tel.: 06131 4908080
ernst@mediplusmainz.de
https://mediplusmainz.de

Bibliografia:
  1. Báez Rosales A, De Nordenflycht Carvacho D, Schlieper Cacciutolo R, Gajardo Guineo M, Gandarillas Fuentes C. Conservative Approach for the Esthetic Management of Multiple Interdental Spaces: A Systematic Approach. J Esthet Restor Dent. 2015, 27: 344-354.
  2. Demarco FF, Collares K, Coelho-de-Souza FH, Correa MB, Cenci MS, Moraes RR, Opdam NJ. Anterior composite restorations: A systematic review on long-term survival and reasons for failure. Dent Mater 2015; 31: 1214-1224.
  3. Ernst CP. Einfache, schnelle und doch ästhetisch anspruchsvolle Versorgung von Frontzahntraumata. Ästhetische Zahnmedizin 2005; 8, 57-63.
  4. Ernst CP. Der neue Trend zum Minimalismus. Einfache Schichtung ästhetischer Frontzahnrestaurationen – trotz oder wegen reduzierter Farbpalette? ZMK 2008; 24: 330-339
  5. Ernst CP. Die 20 beliebtesten Fehler beim Kleben. Der Freie Zahnarzt 2010; 11, 66-82.
  6. Ernst CP. Verschalungstechnik - einmal anders. ZMK 2012; 28: 318-324.
  7. Ernst CP. Schneidezähne in Form gebracht. ZMK 2014; 30: 636 – 647.
  8. Ernst CP. Direkte Frontzahnrestaurationen aus Komposit - aktuelle Studienlage und Fallbeispiele. ZMK 2017; 33; 2 8
  9. Ernst CP. Schichtkonzepte bei vereinfachten Frontzahnkomposit-Systemen ZMK 2018; 34: 570-591.
  10. Heintze SD, Rousson V, Hickel R. Clinical effectiveness of direct anterior restorations--a meta-analysis. Dent Mater 2015; 31: 481-495.
  11. Hugo B: Optimale Approximalkontakte – Neue approximale Matrizen- und Aufbautechnik bei Frontzahnfüllungen. Ästhetische Zahnmedizin 2001; 3: 241-250.
  12. Hugo B: Form- und Stellungskorrekturen bei Frontzähnen mittels Komposit. Quintessenz 2002; 53: 227-236
  13. Hugo B: Ästhetik mit Komposit. Quintessenz Verlags GmbH, Berlin, 2008 ISBN 978-3938947-55-5
  14. Klaiber B: Alles noninvasiv - Zahnformveränderung, Lückenschluss, Reduktion schwarzer Dreiecke. zm 2006; 96: 52-59.
  15. Lenhard M. Ästhetische Frontzahnrestaurationen mit Komposit. Quintessenz 2004; 55: 961-976.
  16. Kup E, Tirlet G, Attal JP. The scalpel finishing technique: a tooth-friendly way to finish dental composites in anterior teeth. Int J Esthet Dent 2015; 10: 228-245.,
  17. Romero MF. Esthetic anterior composite resin restorations using a single shade: Step-by-step technique. J Prosthet Dent 2015; 114: 9-12.